Çanakkale şehitleriyle ilgili yeni bulgular: Toplam şehit sayısı, resmi kayıtlardakilerden fazla olabilir
Çanakkale Cephesi, Birinci Dünya Savaşı sırasında Türk tarihinin kritik bir dönemecine sahne olmuş, tarihi bir zaferin ve fedakarlığın simgesi haline gelmişti. Son yapılan çalışmalar, bu savaşın istatistiksel yönleri hakkında yeni bulgular ortaya çıkardı.
Çanakkale Savaşları Enstitüsü süreli yayınlarından Anafarta dergisinin 20’nci sayısında Prof. Dr. Murat Karataş’ın yayınladığı “Kayıp Şehitler” isimli makalesinde, Çanakkale şehitleriyle ilgili yeni tarihsel bulgular kullanıldı. Çanakkale Cephesi’nde “Tabip Yüzbaşı” olarak görev yapmış Şefik Hüsnü (Deymer) Bey’in 4 Mart 1915 ile 1 Ocak 1916 arasında İntepe-Çakaltepe mıntıkasında tutmuş olduğu askerî kayıtlara ulaşan Prof. Dr. Murat Karataş, ilk defa gün yüzüne çıkan verilerle Çanakkale şehitlerine dair birçok bilginin kayıtlara yanlış geçtiğini, hatta pek çok şehit isminin kayıtlara hiç geçmediğini tespit etti. Millî Savunma Bakanlığı’nın şehit listeleriyle 1915 yılı tarihsel bulguları karşılaştıran Karataş, Millî Savunma Bakanlığı verilerinin büyük oranda eksik ve yanlış olduğu sonucuna vardı.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Murat Karataş, yaptığı açıklamada Yüzbaşı Şefik Hüsnü Bey’in tuttuğu detaylı istatistikler ile 1998 yılında Millî Savunma Bakanlığı tarafından yayımlanmış “Şehitlerimiz” isimli kitaptaki verileri karşılaştırdığını belirterek Şefik Hüsnü Bey’in notlarıyla Millî Savunma Bakanlığı’nın Şehitlerimiz isimli eserinin birbiriyle uyuşma oranının %80,42 olduğunu ancak bu uyuşan verilerde bile şehitlerimizin adı-soyadı, baba adı, birliği, şehadet tarihi ve yeri gibi mühim bilgilerin Şehitlerimiz kitabında hatalı olduğunu söyledi. Kaydı uyuşan veriler değerlendirildiğinde Millî Savunma Bakanlığı’na ait eserdeki genel hata oranının %50’ye yakın olduğuna değinen Karataş ayrıca bu eserde %20 oranında eksik şehit künyesi olduğunu da ifade etti.
Bu detaylı çalışma, Çanakkale Cephesi’nde şehit düşen her beş şehitten birinin, resmi Şehitlerimiz listesinde yer almadığını gösteriyor. Şehitlerimiz listesinde yer alan şehit künyelerinden her ikisinden birinde de hata olduğunu ortaya koyuyor.
Prof. Dr. Murat Karataş, İntepe-Çakaltepe mıntıkasının Anadolu yakasında bulunduğunu ve Anadolu yakasının Rumeli yakasına kıyasla çok daha hareketsiz olduğunu hatırlatarak Şehitlerimiz kitabında tespit ettiği hata ve eksiklik oranının cephe genelinde çok daha büyük olabileceğini vurguladı. Şehitlik imarı ve anıt yapımı gibi süreçlerde temel alınan söz konusu kitabın bu gibi yanlış ve eksiklikler nedeniyle süregiden hatalar silsilesine sebebiyet verebileceğine değinen Karataş, şehitlerimiz ile ilgili çok daha titiz çalışmalar yapılmasına ihtiyaç olduğunu belirtti.
Prof. Dr. Murat Karataş’ın aktardıkları, destanlaşmış Çanakkale zaferimizin mimarı şehitlerimizi büyük oranda eksik bildiğimize, hatta pek çoğunu bilmediğimize dikkat çeken bir uyarı niteliği taşıyor.
Yorum Yazın