Dilhan Eryurt Google’da Doodle oldu! Dilhan Eryurt kimdir?

1961-1973 yıllarında NASA’da görev alarak bu kurumdaki ilk Türk bilim kadını olan Dilhan Eryurt, dünyaca ünlü teknoloji devi Google tarafından bugün Doodle oldu. Dilhan Eryurt kimdir, neden doodle oldu? İşte NASA'da görev yapan bilim insanı Dilhan Eryurt'un biyografisi...

Hem yurt dışında hem de yurt içinde bilim alanında önemli işlere imza atan Dilhan Eryurt, Google’da Doodle olmasının ardından merak konusu oldu. Peki Dilhan Eryurt kimdir, hayatı, biyografisi ve hakkında merak edilenler haberin devamında yer alıyor.

Dilhan Eryurt kimdir?

29 Kasım 1926 tarihinde İzmir’de dünyaya geldi. Babası, 1944'te Denizli milletvekili olarak TBMM'ye giren Abidin Ege’dir. Küçük yaşlardan itibaren matematiğe ilgi duyan Eryurt, Ankara Kız Lisesi’ni bitirdikten sonra üniversite eğitimi için İstanbul Üniversitesi Yüksek Matematik ve Astronomi Bölümü’nü seçti. Eryurt’un astronomi merakı üniversite öğrenimi yıllarında ortaya çıktı.

Üniversiteyi bitirince, yeni keşfettiği astronominin hevesi ile Ankara Üniversitesi’nde bir astronomi bölümü açmakla görevli olan Prof. Dr. Tevfik Okyar Kabakçıoğlu’nun yanında asistan oldu. Fakat kadro olmamasından ötürü işini iki sene hiçbir ücret almadan sürdürdü. Yine Ankara Üniversitesi’nde, Astrofizik Doktorası (1953) yaptı. Araştırma alanları; astrofizik, yıldızların yapı ve gelişimleri, güneş modelleri, neutrino problemdir.

1959 senesinde Uluslararası Atom Enerji Ajansı'nın bursu ile iki seneliğine Kanada'ya gitti. Burada Prof. Dr. Alastari G. W. Cameron ile çalıştı. Ardından Amerika Birleşik Devletleri’ne giderek önce Amerikan Soroptimist Federasyonu bursu ile Indiana Üniversitesi'nde görev aldı.

Üniversiteye bağlı Goethe Link Gözlemevi'nde yıldız modelleri yapmak ile tanımış Prof. Dr. Marshall Wrubel ile çalıştı. Bu deneyimden sonra NASA'ya bağlı Goddard Uzay Araştırma Enstitüsü'nde görev aldı. Çalışmalarına NASA'da devam eden Alastair G. W. Cameron ile Güneş tarihi üzerine araştırmalar yaptı. Bu dönemde Goddard Uzay Araştırma Ensitütüsü’ndeki görevi sırasında kurumda çalışan tek kadın astronomdu.

Dilhan Eryurt'un Goddard Enstitüsü'nde yaptığı çalışmalar, Güneş hakkında o zamana kadar yanlış bilinen bazı gerçekleri ortaya çıkardı. Güneş'in parlaklığının oluşumundan bu yana gittikçe artmadığını, geçmişte çok daha parlak ve sıcak olduğunu ortaya koydu. Çalışmaları o dönemde yeni başlayan uzay uçuşlarının gidişatını etkileyecek önemdeydi. Aya ilk iniş için yaptığı başarılı çalışmalar nedeniyle 1969'da Apollo Başarı Ödülü ile ödüllendirildi. Eryurt, Goddard Enstitüsü’nde iki yıllık çalışmasını tamamladıktan sonra kendisine yabancılara sıklıkla tanınmayan bir ayrıcalık gösterildi ve kıdemli araştırmacı olarak enstitüde çalışmaya devam etti. Enstitü, kendisini yıldızların oluşumu ve gelişimi üzerine araştırmaları için yeni bilgiler edinmek üzere California Üniversitesi'ne gönderdi.

1968'de Türkiye'ye gelerek ODTÜ’de bir yıl görev yapan Eryurt, bu sırada TÜBİTAK’ın desteğiyle I. Ulusal Astronomi Toplantısı'nı düzenledi. 1969-1973 arasında NASA'da bilimsel araştırmalarını sürdürdü. 1973 yılında ODTÜ Fizik Bölümü'ne dönerek astrofizik ana bilim dalını kurdu. 1977 yılında Tübitak Bilim Hizmet ve Teşvik Ödülü ile ödüllendirildi. 1988’de altı ay kadar fizik bölümünün başkanlığını yürüttükten sonra beş yıl süreyle Fen Edebiyat Fakültesi dekanlığı yaptı. 1993 yılında emekliye ayrıldı.

13 Eylül 2012’de geçirdiği bir kalp krizi sonucu Ankara’da hayatını kaybetmiştir.