Mahsa Amini kimdir, ne zaman, nasıl öldü?

İran'da geniş çaplı bir protesto dalgasının fitilini ateşleyen Mahsa Amini'nin ölümünün üzerinden üç yıla yakın bir süre geçti. Mahsa Emini'nin polis nezaretinde ölmesinin ardından başörtüsü zorunluluğuyla ilgili tartışmalar yeniden alevlenmişti. Peki, Mahsa Amini kimdir, ne zaman, nasıl öldü?

21 Eylül 1999 doğumlu Mahsa Amini, İran İslam Cumhuriyeti Kolluk Kuvvetleri Komutanlığı'na bağlı olan ve kamuda örtünme kurallarının uygulanmasını denetleyen Ahlak Polisi tarafından örtüsünün hükûmet standartlarına uygun olmadığı gerekçesiyle Eylül 2022’de tutuklandı. Karakoldan yapılan açıklamada kadının karakolda aniden kalp yetmezliği geçirdiği, yere düştüğü ve iki gün komada kaldıktan sonra öldüğü söylendi.

Görgü tanıkları, kadının dövüldüğünü ve başının bir polis arabasının yan tarafına çarptığını açıkladı.

İran'da zorunlu başörtüsü kuralını ihlal gerekçesiyle gözaltına alınan Emini'nin polis nezaretinde hayatını kaybetmesi üzerine patlak veren gösteriler, Tahran yönetiminin 1979'daki devrimden bu yana karşılaştığı en büyük zorluklardan biri oldu. Dünyanın her yerindeki insanlar ve hükûmetler onun ölümüne büyük tepki gösterdi.Amini'nin ölümü, kökleri Kürt kökenli olan ve zorunlu başörtüsü yasalarının ve kadınlara yönelik diğer ayrımcılık ve baskı biçimlerinin sona erdirilmesini talep eden küresel Kadın, Yaşam, Özgürlük hareketini ateşledi.