Tarihi Alan Başkanlığı’ndan, Gelibolu Tarihi Sualtı Parkı’nı ihya edecek çalıştay

Çanakkale Tarihi Alan Başkanlığı’ndan söz konusu çalıştaya ilişkin yapılan yazılı açıklama şu şekilde:

“ÇATAB’ın kuruluş misyonu doğrultusunda, millî birlik ve beraberliğimizin harcı olan Çanakkale Savaşları'nın yaşandığı Gelibolu Tarihî Alanı'nın manevi, tarihî, kültürel ve doğal değerlerini, geleceğe olan sorumluluk bilinci ve evrensel düşünceyle gazi köyleri ile birlikte koruyup geliştirerek Alan'ı bir açık hava müzesine dönüştürmek amacıyla Gelibolu Tarihi Sualtı Parkı projesi hayata geçirilmiştir. Aynı zamanda Türkiye Çevre Haftası etkinliği çerçevesinde “Temiz Deniz, Temiz Dünya” mottosunu Savaş batıklarında hayata geçirmek de hedeflerimiz arasındadır.

Birinci dünya savaşına yön veren cephelerden olan Çanakkale savaşları, dünya askeri ve siyasi tarihinin önemli dönüm noktalarından birisidir. Ancak unutulmamalıdır ki Birinci Dünya Savaşı'nın önemli bir kısmı denizlerde gerçekleşti. Bugün suların derinliklerinde yatan gemi ve denizaltı enkazları bir zaman kapsülü niteliğinde bizleri 107 yıl öncesine götüren önemli birer bilgi kaynağıdırlar.

“Bilinmeyeni kimse koruyamaz.” mottosu doğrultusunda Başkanlığımız 2018 yılından itibaren 1. Dünya savaşında batan deniz araçlarının tespiti ve belgelenmesine yönelik çalışmalar başlatmıştır. Çalışmalar kapsamında 150 km2’lik alanın tamamında tarama gerçekleştirilerek savaştan kalan tüm batıkların tespiti gerçekleştirilmiştir. Bu doğrultuda Çanakkale Boğazı ve Ege Denizi’nde 1. Dünya Savaşı’ndan kalma tarihi öneme sahip batıklar tespit edilmiştir. Proje, Çanakkale savaş batıklarının gelecek nesiller için korunmasına yardımcı olmayı ve sualtı arkeolojik araştırmalar için itici güç olmayı hedeflemektedir. 11 savaş batığı korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edilerek koruma altına alınmıştır. Kültürel miras olarak tescillenen batıklarla birlikte toplam 21 gemi enkazı ve 1 resifi içeren Gelibolu Tarihi Sualtı Parkı, 1. Dünya Savaşı teması ile sualtı müzesi olarak dalış meraklıların ziyaretine açılmıştır.

Çanakkale Savaşları yaygın bir şekilde bilinmesine rağmen, savaşta batan gemiler ve hikâyeleri pek bilinmemektedir. Savaş batıklarının hikâyeleri ve Çanakkale’de neler yaşadıklarının anlatıldığı 1. Dünya Savaşı temalı “Gelibolu Tarihi Sualtı Parkı Projesi” Dünya’nın en önemli dalış merkezlerinden birisini konumundadır. Gelibolu tarihi sualtı parkının dünyadaki bilinirliği arttırılarak savaş batıklarının sürdürülebilir korunurluğu sağlanacak, akademik ve turistik dalışların sayısı artmış olacaktır.

Bu kapsamda, 4-12 Haziran 2023 tarihlerinde Çanakkale’de, Dünya Okyanus Gününde Gelibolu Tarihi Sualtı Parkı’nın tanıtımı amacıyla yerli ve yabancı teknik dalış yapan dalgıçlar ile dalışlar gerçekleştirilecek ayrıca Gelibolu Tarihi Sualtı Parkı ve batıklar hakkında sektörde yer alan ilgili tarafların bir araya getirileceği çalıştay gerçekleştirilecektir. Bu etkinlik ile bölgenin ihtiyaç duyduğu nitelikli yerli ve yabancı turistler tarafından bilinirliği sağlanarak sektör temsilcilerinin görüş ve önerileri dinlenerek ilgili taraflar bir araya getirilmiş olacaktır.”